Dipublikasikan oleh Hanif Pram dan Diperbarui oleh Syahya Rembulan
Mei 4, 2023
15 menit membaca
Daftar Isi
Banyak orang yang menyukai puisi baik itu topik pendidikan, romantis, ataupun puisi yang lucu. Puisi tersebut bisa dengan berbagai bahasa, baik itu bahasa Inggris, bahasa Jawa ataupun bahasa Indonesia. Dalam bahasa Jawa dikenal sebagai istilah Geguritan.
Nah, sebelum kita memaparkan contoh geguritan bahawa jawa, ada baiknya jika kita membahas terlebih dahulu pengertian geguritan, berikut ini adalah pengertian geguritan.
Kata Geguritan dakam Kamus Besar Bahasa Indonesia (KBBI) berasal dari kata \\\\\\\\\\\\\\\”gurit\\\\\\\\\\\\\\\” yang memiliki arti syair atau sajak. Dalam Kamus Baoesastra, geguritan berasal dari kata \\\\\\\\\\\\\\\”gurit\\\\\\\\\\\\\\\” yang memiliki arti tulisan, kidung. Sedangkan dalam Kamus Kawi Indonesia \\\\\\\\\\\\\\\”gurit\\\\\\\\\\\\\\\” memiliki arti goresan, dituliskan.
Pengertian geguritan merupakan seni sastra puisi yang ditulis menggunakan bahasa Jawa dan biasanya dilagukan dengan tembang yang merdu. Geguritan sudah ada sejak jaman dulu, pada saat itu geguritan dibuat oleh para pujangga sebagai bentuk sindiran kepda para kolonial atau raja yang berkuasa.
Baca Juga: Pengertian Geguritan.
Orang yang membuat geguritan disebut dengan penggurit, penggurit menggunakan sastra bahasa Jawa yang tinggi dan bermajas, sehingga bisa membuat orang yang disindir dalam isi geguritan tidak merasa sedang disindir, atau bahkan mereka bisa menembangkan geguritan tersebut.
Awalnya geguritan hanya dibuat oleh para pujangga dengan aturan yang terikat, tapi sekarang geguritan jawa lebih bebas dalam artian tidak terikat aturan dan bisa dibuat siapa saja.
Seiring berjalannya waktu, perkembangan geguritan jawa mengikuti selera masyarakat. Geguritan yang berkembang saat ini lebih bersifat bebas dan mempunyai tipografi yang bebas.
Penulisan geguritan sama seperti halnya menulis puisi modern, geguritan umumnya dibuat berdasarkan pengalamant si pembuat geguritan atau bisa juga dibuat untuk menggambarkan suatu objek atau keadaan.
Walaupun penggunaan bahasanya bebas, tapi tidak harus menggunakan jawa krama, tapi pemilihan kata yang indah dan tepat harus diperhatikan.
Agar lebih memahami tentang geguritan bahasa jawa, maka kita perlu juga mengetahui ciri-ciri geguritan berikut ini.
Baca Juga: Cerita Rakyat Bahasa Jawa.
Berikut ini adalah kumpulan contoh geguran bahasa jawa dalam beberapa tema yang bisa kamu tembangkan atau bisa juga dijadikan referensi dalam latihan menulis geguritan, antara lain :
Gusti
Gusti…
Dalem namung tiyang kang lemah
Kang boten saged mlampah piyambak
Gusti…
Dalem namung tiyang ingkang gampil gripil
Tansah kegoda kesenengan donya
Gusti…
Hamung siji panyuwunku
Tuntun dalem wonten ing margi kang padhang gusti
Duh Gusti…
–Intan Nukhi Adhiya–
(Sumber: basajawaasli.blogspot.co.id)
Geguritan yang berjudul Gusti ini menceritakan mengenai seseorang manusia yang hakikatnya adalah ciptaan Tuhan. Manusia hanya makhluk yang lemah dan mudah sekali untuk masuk kedalam jurang keburukan. Tidak sedikit manusia yang akhirnya tersesat karena mereka hanya memikirkan dan terlena dengan dunia.
Pesan yang ada pada geguritan tersebut adalah manusia sebagai makhluk tuhan harus selalu beribadah kepada Allah SWT, karena tujuan diciptakannya manusia di dunia ini adalah supaya selalu beribada kepada Allah SWT. Selalu berdoa supaya diberikan petunjuk dan jalan yang lurus dalam mengarungi kehidupan di dunia.
Berikut ini adalah beberapa geguritan yang memiliki tema budi pekerti, antara lain :
\\\\\\\\\\\\\\\”Begal\\\\\\\\\\\\\\\”
Begal…
Wong liya nyebut brandhal!
Saben dina ngasah gaman nganggo ungkal
Kanggo nodhong njero terminal
Begal…
Pinter golek akal
Sapa wae bakal didadekake tumbal
Begal utege wis mirip kadhal
Yen kecekel dulangen sandhal!
Begal saiki…
Luwih tega nglarani!
Nggawa pitul nembak wong nganti mati!
Nggawe gregetan para pulisi!
Begal dibrantas ana ngendi-endi
Ketemon ngrampas ditembak mati
Begal saiki wis kebangeten
Wus kerep nggawa korban
Donya brana asil rampogan
Haram hukume yen dipangan
Bakal nampa siksaning nraka jahanam
–Iswahyudi–
(Sumber: geguritan.com)
\\\\\\\\\\\\\\\”Korupsi\\\\\\\\\\\\\\\”
Abang putih kajunjung duwur ing langit pratiwi
Wujud getih lan balung para pejuang
Apa kowe isih eling?
Cucur kringet luh kang wis kebacut dadi tumbal
Tumbal marang buwana kanggo kemerdekaan
Saiki apa?
Kowe ngapusi, kowe korupsi
Cangkemmu amba kebak arta
Raimu gedhek, ora duwe isin
Dijak rembug malah kepara angler
Rakyatmu kuru, kowe lemu
Rakyatmu mlarat, duitmu sak arat-arat
Sing makmur sapa?
Kowe lan kanca-kancamu
Sing tumindak ala marang rakyatmu
Mula, ayo brantas korupsi
Ayo padha gumregah
Mbangun bangsa Indonesia kang sumringah
Bangsa kang apik ing budi lan tutur
Bangsa kang sejahtera lan makmur
–Dening Kharisma L. W.-
Berikut ini adalah beberapa geguritan yang memiliki tema Alam, antara lain :
\\\\\\\\\\\\\\\”Merapi\\\\\\\\\\\\\\\”
Merapi…
Saka kadohan katon gagah
Asep putih ndedel ing awiyat
Tilas dalan lahar katon cetha
Kena sunare Hyang Bagaskara
Merapi…
Saumpama kowe bisa crita
Kabeh kadadean ing tanah Jawa
Wiwit jaman Mataram Kuna
Nganti madege Kraton Ngayogyakarta
Merapi…
Sliramu anyekseni kridhaning bangsa
Wiwit nalika ngusir penjajah Walanda
Jaman mardika jaman Soekarno
Nganti jaman Soeharto
Jaman Habibie tumekaning Megawati lan Susilo
Merapi dadi saksi
–Puthu Aryana–
\\\\\\\\\\\\\\\”Arga Iki\\\\\\\\\\\\\\\”
Mataun-taun
Sira ngrusak geger lan awakku
Makaping-kaping
Landhepe bendho lan pacul
Nyigar lemah subur dadi larik-larik tandur
Pokalmu mblandhong sapenak dhengkul…
Lemah ijo wis malih gundhul
Tirta musna ing mangsa ketiga
Ninggal belik nalika paceklik
Jare wadhuk dadi alesan
Ora bakal ana rampunge
Nadyan donya pisan
Denuntal sakabehe…
Yoh
Entenana
Yen tekan titi mangsa
Arga iki nagih prasetya…
–Siswidiadi Ngesti N–
(Sumber: geguritan.com)
\\\\\\\\\\\\\\\”Sendhang Tirta Panggesangan\\\\\\\\\\\\\\\”
Kinclong, klimpah-klimpah, kumricik ilining toya
Pating sliri tawes, wader pari dalasan anggang-anggang
Sedaya memuji mring Hyang Widhi
Tanpa sih Paduka Gusti
Dados punapa awak mami?
Widodari kayangan sami lelumban
Tumurun madyaning sendhang
Jamas, reresik tan emut ing wanci
Kamanungsan si Tarub
Segering tirta sendhang dadya panjanging yuswa
Saiba bombong kula nyumurupi
Sesami titahing Gusti anjagi lestari
Punapa boten rumaos
Punapa sampun wuta tyasira
Kutu-kutu walang ataga sami sun cawisi
Kantho lelahanan tanpa nyulihi
Ngantos telas tan nyisa kula legawa
Nanging geneya?
Kori kula kasumpet aspal
Beton, ngantos nduwa margi kula
Kados pundi punika Gusti?
Nyingkur kawula, Gusti …
Sok sintena ingkang mireng pisambat kawula
Keparenga paring marga
Satemah boten namung kabuncang muspra
Kepara damel kasangsaran dhumateng manungsa
Kula kapang dados sendhang tirta panggesangan
–S.Wignya Raharja–
(Sumber: geguritan.com)
\\\\\\\\\\\\\\\”Kluwung\\\\\\\\\\\\\\\”
Ora katon garising kikismu
Nadyan wilangane tinemu
Oncating citramu, ambabar banyu
Tuhu agung kersane Gusti
Riris … grimis endah dinulu
Agawe menebing lebu
Mahanani segering banyu
Ora geseh, eseme anuju prana
Tansah gawe brantaning driya
Ora kapiyarsa wuwuse wacana
Rinengga endahing solah bawa
Andelidir ponang kintaka
Binarung kidung asmara
Iba mulya raharja, rasaku
Datan ana kang ngreridu
Rinonce kehing wanodya yu
Andum prasetya tuhu
Woh aren …, asung pepeling
Endahing citramu, boya sumandhing
Ora beda ngendikaning biyung
Sliramu … andha widhodari … ya kluwung
–Soewardi Baroto Martono–
(Sumber: geguritan.com)
\\\\\\\\\\\\\\\”Endahe Alam\\\\\\\\\\\\\\\”
Yen mandheng alam iki ..
Pikiran susah dadi endah
Anggugah semangat urip kangge jiwa iki
Ati pun dadi sumringah lan bungah
Yen ndeleng uwit ijo royo-royo
Awujud ciptaan sing kuasa
Lan kesucian sinar surya
Kanggo padhange dunya iki
Puji syukur matur nang Gusti Allah
Marang kaendahan isine ing bumi
Sing kudu dijaga lestariane
Tanpa ngilangake kaendahane
–Arvie Diah Pratiwi–
Berikut ini adalah beberapa geguritan yang memiliki tema Lingkungan, antara lain :
Lintang Panjer Rahina
Nalika bumi isih sepi
Lintang panjer rahina wis tangi
Menehi Pepadhang sagung dumadi
Kang wiwit gumregah ngupaya rejeki
Para among tani wis ndalidir mecaki galengan
Mbok bakul sinambiwara wus sengkut makarya
Para ngulama tumungkul mengestu puja
Para santri wiridan ngaji
Jago kluruk sesautan
Melu tasbeh marang pangeran
Ndonya wis gagat rahina
Maringi kalodhangan janma ngupadi pangupajiwa
–Slamet SA–
(Sumber: geguritan.com)
Kitir
Kitir iki
Isi panantangku marang wengi
Sing kebacut anggone nguja sepi
Dolanan swarane asu baung nggeririsi
Kitir iki
Wujud pangundhamanaku marang awang-awang
Sing kebacut brangasan
Ngrentengi lintang, nguntal rembulan
Kitir iki
Srana gugatku marang isen-isening jagad
Sing pijer royokan brekat
Tan keguh njaluk ruwat
–Anonim–
Berikut ini adalah beberapa geguritan yang memiliki tema Cinta, antara lain :
Tresna
Tresna kuwi sepele
Tresna kuwi ya kowe karo aku
Tresnamu kaya surya
Nanging ya kaya samudra
Tresnamu bisa nekakake mega
Nanging saiki tresnamu kaya dahana
Awit aku mbok tinggalna
Langit data peteng
Ora ana candra apa maneh kartika
Atiku kaya bawana sing lemahe nela-nela
Maruta, kandhakna yen aku isih tresna
–Erlita Fajrani–
(Sumber: geguritan.com)
Dluwang Njero Laci
esemmu kang pungkasan isih tak simpen
tansah tak ronce ing telenging ati
masio mung dadi pengangen-angen
wus telung windu lumaku
gawang-gawang wewayangan iku
tansah jejogetan ing manik-manik mata
iki cerita purwa tumrap aku lan sliramu
ing meja pojok mburi ngisor jendela
nimas …..
apa panjenengan pirsa .. ?
yen ana dluwang sak lembar keri ing laci
meja pojok mburi ngisor jendela
kang ora nate kawaos nganti purna
meja pojok mburi ngisor jendela
nyimpen tulisan kang durung kawaca
sak suwek isi lembaran crita
ana sak larik ukara kang durung cetha
rasa kang tansah ngumbara
tekan seprena aku ora ngerti
apa kuwi ukara lan rasa tresna
dluwang njero laci…
yo kuwi crita kang kari .. mung dadi memori…
Tresnaku – Tresnamu
Rikala kori dakbukak byak
Kaya sinamber gelap lepat
Iki tenan apa ngimpi ?
Sliramu jumeneng nyunggi katresnan
Panggah ora owah
Dinodhog rasa jroning dhadha
Meh wae aku kantaka.
Angenku daklarak ing pangumbaran
Telungpuluh loro warsa kepungkur
Kangmas,
Rasa tentrem rinengkuh ing astamu
Edhum nyawang sorot netramu
Aku katrem, aku kasmaran
Engga wektu jumangkah mlaku
Tresnaku-tresnamu dadi rangu
Kelindhes wektu
Daktantang daktanting ora maelu
Sansaya adoh lumayu
Tangeh anggonku bakal ngluru
Kangmas,
Tresnaku tresnamu ginubel wektu
Lawase padha paprentahan Orde Baru
Wis kukut, wis kemput …
Nadyan nora bisa nyawiji
Nanging tresna aji lan suci, tresna sejati
Bakal dakrukti nganti tumekeng janji.
–Biyung Amie Williams–
Jodhoku
Sliramu sing saiki tak tresnani
Apa ya sliramu…?
Sing arep ngerteni aku salawase
Apa ya sliramu?
Sing arep njaga aku salawase
Apa ya sliramu?
Sing arep nuntun aku marang dalan kang becik
Apa ya sliramu?
Sing arep melu ngrasakake bungah lan rekasaku
Apa ya sliramu?
Sing sesuk arep dadi kanca uripku
Dhuh Gusti
Paringana pitedah kanggo aku
Apa iya iki jodhoku?
–Zahrotun Nurul Fatmi–
(Sumber: geguritan.com)
Tandha Katresnan Ku
Wiwit kok tulisake tresna iku
Manuk-manuk kepodang padha geguyonan
Ing pang-pang godhonge waru
Ijo enom lelagone langit biru
Srengenge isuk kang mlethek ing ati sumunar
Martakake dhina bakal ora kamendungan
Wiwit kok kandhak’ake tresna iku
Liwat kali dhak kintirake prau godhong pring
Amrih bisa lelayaran aneng segaranining atimu
Apepayon langit ing pucuking alun
Banjur dak tunggu tekane nggawa warta
Wiwit kok kidhungake tresna iku
Apa aku kudu lumaku sadhuwure angin lan segara
Njupuk kembang srengenge kang mlethek
Banjur dak slempitake ing kupingmu
Kareben nambahi brantaning ati
Sanjerone ati iki, Yayi
Ana panandhang,kirane mung kowe kang bisa mangerteni
Liwat getering angin kang sumilir
Sadawaning laku lan sepi tak ceritakake
Yen ta… samengko bakal nyawiji
–Arya Esa Mahadewa–
(Sumber: esamahadewa.blogspot.co.id)
Wiwit kok tulisake tresna iku
Manuk-manuk kepodang padha geguyonan
Ing pang-pang godhonge waru
Ijo enom lelagone langit biru
Srengenge isuk kang mlethek ing ati sumunar
Martakake dhina bakal ora kamendungan
Wiwit kok kandhak’ake tresna iku
Liwat kali dhak kintirake prau godhong pring
Amrih bisa lelayaran aneng segaranining atimu
Apepayon langit ing pucuking alun
Banjur dak tunggu tekane nggawa warta
Wiwit kok kidhungake tresna iku
Apa aku kudu lumaku sadhuwure angin lan segara
Njupuk kembang srengenge kang mlethek
Banjur dak slempitake ing kupingmu
Kareben nambahi brantaning ati
Sanjerone ati iki, Yayi
Ana panandhang,kirane mung kowe kang bisa mangerteni
Liwat getering angin kang sumilir
Sadawaning laku lan sepi tak ceritakake
Yen ta… samengko bakal nyawiji
–Arya Esa Mahadewa–
(Sumber: esamahadewa.blogspot.co.id)
Aku Duwekmu Wengi Iki
Lumakuku kaya ngawang
Ngawang-ngawang nggayuh lintang
Mecaki dalan kasusahan
Apa Sejatine?
Kang ngganjel ing njero manahmu?
Tegese luh kang tumetes ing pipimu
Nglebur nyawiji ing swasana
Kang sejatine durung bisa gawe aku lan sliramu
Mesem bebarengan
Crita marang aku
Senajan ora mesthi bisa mungkasi
Lilakna aku andum donyamu
Kang kebak dening kaendahan
Sing durung kasunyatan
Aku duwekmu wengi iki
Iki ragaku
Iki sukmaku
Aku lila disiksa
Nganti ora ana sisa
–Isnaini D. Pramusinta–
(Sumber: geguritan.com)
Kapang
Menawa rasa matine ati
Mesti jiwa tansah kapang
Umpama ati kapenjara asmara
Apa bisa jiwa ngapusi
Menawa saperangan ati ngantu-antu
Mesti separo liyane ngenteni
Umpamane setengah ati tansah (han)jaga
Bisa ora saperangan liyane nglaleake
Menawa ati tiba sengsara
Mesti jiwa luwih lara
Pujaning atiku..
Apa sing bisa tak tindaake
Aku mung wanita sing kakungkung geni asmara
Wanita sing atine wis kadusta
Apa sing dipengine saliyane pengin cepet ketemu kalawan sing ndusta ati
Sing pada-padane laksana kidung swarga sing ngalun-alun ing karnaku
Sing nggawe kentir kapal jiwaku ing tengahing samudra rasa sing tan winates
–Anonim–
Berikut ini adalah beberapa geguritan yang memiliki tema budi pekerti, antara lain :
Kanggo Kanca
Biyen, tanganmu genggem tanganku
Biyen, pundakmu enek kanggo aku nangis
Biyen, guyumu nentremke atiku
Nanging saiki….
Tangan, pundak, guyumu ilang saka uripku
Kanca-kancaku kabeh,bayangna
Apa sajatining kahanan sajroning dunya
Yen ora ana welas lan asih
Ora ana uga kekancanan tanpa pamrih
Ing sakjroning manah atiku
Aku ngrasakna kepengin ngamuk wektu iku
Kanca lan kancaku
Elinga rasa atiku iki
Jaganen rasaning welas asih iki
–Amami Retno Niti A–
(Sumber: aakkuucintaindonesia.blogspot.co.id)
Layang Iki Kanggo Koe
Layang iki kanggo sliramu
Layang batin kang ora bakal pernah kok woco
Aku arep ngilang sakwetara
Menawa setahun nanging ora merga wong liya
Merga aku kudu fokus ngadepi perkara
Perkara kang wis suwi dadi kekarepan ati
Kang ijih ora kena diganggu sapa-sapa
Aku arep jaluk ngapura
Menawa ilange awakku marahi sliramu lara
Nanging aku iki wis tuwa
Lan aku durung olih apa-apa saka uripku iki
Aku nyuwun ngapura
–Intan Nukhi Adhiya-
Berikut ini adalah beberapa geguritan yang memiliki tema budi pahlawan, antara lain :
Kartini
Kartini …
Sapa kang ora kenal panjenengan
Pahlawan kang mbela kaum wanita
Pahlawan kang berjuwang nentang paugeran walanda
Kartini …
Sanajan tinitah dadi priyayi
Duweni trah bangsawan
Kartini mbela emansipasi wanita
Mbela rakyat jelata
Kartini …
Wulan April iki dadi seksi
Lelabuhanmu kang misuwur tumrap bangsa Indonesia
Habis Gelap Terbitlah Terang
Dadi bukti masa perjuwangan
Kutha Jepara dadi papan panggonan ngukir sejarah wanita
Kartini …
Amarga jasamu
Wanita eropa lan wanita pribumi
Dadi duweni hak kang padha
Duweni hak pikantuk pendidikan
(Sumber : Geguritan.com)
Pahlawanku
Pahlawanku
Wutahing ludirmu
Nyiram ibu pertiwi
Nadyan sang ibu
Kudu muwun sedhih
Karajang-rajang manahe
Karujit-rujit rasa pangrasane
Pahlawanku
Mugya Gusti paring nugraha
Semana gedhene bektimu
Jiwa raga, bandha donya
Tanpa sisa
Amung siji pangajabmu
Merdeka
–R. Tantiningsih–
Ki Hajar Dewantara
ng adheme hawa Walanda
Sira panggah netepi setya
Nyawiji ing ngilmu
Ngugemi ing laku
Nyerat ing saben-saben wektu
Nalika ati krasa
krungu swara jerite sedulur
Ing lemah Pertiwi
Sira gumregah greget
Bali ing desa mijilmu
Nuswantara
Suwardi suryaningrat
Kondhang kanthi asma Ki Hajar Dewantara
Putra kraton sugih bandha brana
Milih dadi satriya lelana
Manunggal sajroning rakyat jelata
Gugur dadi pahlawan Negara
Minangka Bapak Pendhidhikan Bangsa
–Bisri Nuryadi–
(Sumber: bisrinuryadi.blogspot.co.id)
Berikut ini adalah beberapa geguritan yang memiliki tema guru, antara lain :
Sertifikasi Guru
Sertifikasi Guru
Kabeh wong wis padha krungu
Apa maneh ana kalangan guru
Nanging… kanthi sertifikasi guru mau
Apa bocah-bocah banjur mituhu
Ora wani karo Guru
Mugiya kanthi sertifikasi iki
Para siswa tambah bekti
Sinau ana sekolah kang mligi
Mantep, karep sajroning ati
Kanthi sertifikasi guru iki
Para guru ana kang ndaftar haji
Uga akeh kang tuku mersi
Nanging kang utama
Kanthi sertifikasi guru iki
Para siswa tambah prestasi
Lan bekti marang Ibu Pertiwi
Lan marang kang gawe urip pati
–Aris Irianti–
(Sumber: geguritan.com)
Guruku
wingi nalika sikil iki
tumapak sandhuwure bumi
durung paja-paja ngerti ha, na, ca, ra, ka
alip, ba’, ta’, apa dene good morning teacher!
lumakuning srengenge wis ganti
panyawangku dadi padhang
terawangan
rasaku sangsaya …
ora bisa dakgambarake
sih tresnamu nabet njanget
sajroning atiku
lamun tanpa panjenengan
bisa apa aku nepaki bumi iki ?
leladimu marang aku
ora timbang karo piwalesku
bu guru, pak guru
jangkahku isih adoh
uripku isih nyamut-nyamut
sethithik setetes bun esuk
iku wis cukup
tinimbang banyu sekendhi
marakake ati mati
lepasen lakuku
lilakna labuh labetmu
dakumbare gagasanku
sedyaku kasembadan
donga pangestumu
nuntun marganing sedyaku
–Sutapa, W.R–
Berikut ini adalah beberapa geguritan yang memiliki tema pendidikan, antara lain :
Arti Tekamu
Ing petenge arah lan langkahku iki
Panjenengan dados srengenge kangge uripku
Menehi sumunar cahya kanggo kabeh pengarepan
Panjenengan madhangi lurung-lurung kang buntu
Liwat sorotan cahya kang metu saka swara lan tuturmu
Ing kelas kang ayem tentrem iki
Aku nangkep artine panguripan
Mung marang panjenengan gegayuhan dipun taruhaken
Lan marang panjenengan pengarep kang luwih becik
Panjenengan Kang nemtokake nasib bangsa Paduka
Boten mokal kagem panjenengan
Mujudake generasi emas bangsa kang gemebyar ing pepeteng
Saben dina panjenengan nindakake kagiyatan mulya iki
rasa sabar uga rasa ikhlas ndampingi saben dina
sakabehe ing donya ora bisa mbales jasamu
yaiku jasamu kang iso nggawe bintang ing pepeteng
kita ora bisa ngganti jasamu karo opo bae
Nanging, kita bakal nggawe panjenengan bangga
Jasamu bakal kita pangeti sajrone uripku
bakal kita pengeti ing sajroning ati
lan ora bakal lebur dening puteran wektu
matur nuwun sanget, guru ingkang kula tresnani
Tanpa panjenengan bakal peteng ……
lan amarga panjenengan urip dadi migunani
–Putri Mulyasari–
(Sumber: putrimulyasari.blogspot.co.id)
Senajan Ketok Nakal
Senajan nyekel buku wae ngantuk
Gayane nyekel rokok neng ngarep kanca-kanca
Ben diarani sangar
Metu bengi-bengi jalan-jalan karo pacar
Ben diarani payu
Nanging ana krenteg atine
Pengen banget bisa sukses
Isa oleh ipk kumlot
Isa gage olih kerja sing bener
Kuwi awakmu nang
Kang ora bisa nahan nafsu senenging donya
Nanging aku salah
Awakmu iki
Saiki wis isa nahan nafsu senenging donya
Lan padhanging donya isa katon ing mripatmu
-Intan Nukhi Adhiya–
Reuni
Sawise lawas pisah
Ketemu wis padha dadi simbah
Rambut-rambut putih, pasuryan padha malih
Pethuk gapyuk rerangkulan nyuntak sakehing rasa kapang
Ati trenyuh mripat kekembeng luh
Wor suh karo rasa bungah
Guyu-guyu renyah kaya nalika isih bocah
Dhek biyen nate dadi sakukuban
Njur padha pisah dalan, nepusi lelakone sowang-sowang
Lungit angelangut, lam-lamen jaman kesaput pedhut
Nganti wancine srengenge dhoyong ngulon
Beja, dene isih bisa sapatemon
Dhuh Gusti ingkang Maha mirah
namung saged muji Syukur Alhamdulillah
Gene isih menangi kumpule balung pisah
–Djoko Waluyo–
(Sumber: geguritan.com)
Sekolahku
Sekolahanku…
Panggonan anggonku golek ilmu
Sekolahanku…
Diwulang dening Bapak-ibu Guru
Sekolahanku…
Sinau, maca buku
Ing Panggonan iki
Aku diajari supaya karo wong tuwaku kudu bekti
Ing panggonan iki
Aku diajari marang kanca aja srei
Diparingi PR kanggo gladhen
Kanggo sangu urip ing tengahing bebrayan
Aku percaya…
Sanajan abot kudu dilakoni
Kabeh mau kanggo kepentingan pribadhi
Kareben ngesuk dadi wong kang aji
Miguna tumprap bangsa lan nagari
–Geguritan.com–
Tsunami
Banyu laut kang maune antheng glinteng kaya bayi turu angler kepati
Esuk kang padhang njingglang tanpa mendhung…putih suci
Nuduhake marang manungsa kabeh sektine Gusti
Cahyane bagaskara padhang nyinari bumi pertiwi
Angkasa kang bawera dumadakan peteng ngglimeng
Netesi bumi pertiwi kanthi luhe kang tumetes
Angkasa dadi peteng, bumi horeg
Alam sakupeng ngamuk nggegirisi
Laut muntab tanpa kabendhung
Alon-alon samubarang kauntal, kauncalake dening banyu bah saka laut
Manungsa kocar-kacir tunggang langgang, golek slamet
(Sumber : Geguritan.com)
Baca Juga: Tulisan Aksara Jawa.
Berikut ini adalah beberapa geguritan yang memiliki tema kemanusiaan, antara lain :
Gotong Royong
Diten libur wunten ing dusun
Satunggalin pakempalan kang tansah rukun
Ingkang dipun rembag perkawis dusun
Bersih lingkungan program kasusun
Gotong royong maju bareng
Nyingkirake lingkungan pepeteng
Supaya tangsah seneng
Hasile indah kadeleng
Kanggo sehate wargo
Gotong royong monggo dijogo
Supaya desa tetep tumoto
Masyarakat urip kanthi rejo
(Sumber: aushaf-fahri.blogspot.co.id)
Sabtu Bersih
Dina Setu ing wanci enjang
Suasono Tasih katon Remeng
Katambah Kluruk pitik kang gayeng
Katon Siswa SMP kang Nggrengseng
Wanci Sekolah miwiti pasinaon
Katah siswa kang sami pitakon
Sabtu enjang kagem lingkungan kemawon
Kerja bakti resek pasinaon
Namung tekat saiyeg saeka kapti
Yambut gawe bareng kanthi senengen ati
Tansah sehat kang diupadi
Lingkungan sekolah kang tetep asri
(Sumber: aushaf-fahri.blogspot.co.id)
Rumangsaku
rumangsaku kabeh uwong mesthi
kudu ngerti benere dhewe
amung luput salahe
kang tumiba janma liya
padha anggega kersane pribadhi
ngugung nguja luntaking angkara
yen kepagol asesanti
rawe-rawe rantas malang-malang putung
singa lena nemahi pralaya
katon wewentahan ujaring kandha
napsu angedhaton ing ati
rasul lan malaikat ora kasat mata
banjur buteng mbregudhul ora ngerti
anggering tata suba sita lan agama
nek atine kagol kepantong liyan
embuh ora ngerti eling
tutur muni saujar dadi ganjelaning ati
ora perduli embuh salahe
nanging rumangsaku luwih entheng mayang ing ati
dadi luber ajur mung kadi maruta
ganjelaning ati kaanggep sesendhon
tinambahan eling marang
lajer kang tinandur Gusti
kanthi mangesthi sesanti aku kabeh kalepotan luput
–Roewandi–
Nah, itulah penjelasan mengenai geguritan mulai dari pengertian, contoh geguritan, dan video geguritan. Semoga artikel ini bisa menambah wawasan kita mengenai geguritan, jika ada kesalahan dalam artikel ini mohon untuk dimaafkan dan dimaklumi.